De Raad heeft maar liefst vijf wetten aangenomen die de EU in staat moet stellen om haar klimaatdoelstellingen te bereiken. Met deze wetten, deel van het Fit for 55 pakket, wil de Unie haar CO2-emissies halveren tegen 2030, met het oog op klimaatneutraliteit in 2050.
Naast het bereiken van deze klimaatdoelstellingen poogt de EU ook tegemoet te komen aan de bezorgdheden van de meest kwetsbare burgers en bedrijven. De wetten werden al enkele dagen eerder aangenomen in het Europees Parlement.
De vijf Europese wetten in kwestie zijn:
- Een Revisie van de ETS-richtlijn
- Amendementen van de MRV-verordening
- Een revisie van de ETS-luchtvaart-richtlijn
- Een verordening voor het oprichten van een Sociaal Klimaatfonds
- Een verordening voor het oprichten van een Mechanisme voor koolstofgrenscorrectie
Europees systeem voor emissiehandel
De Emission Trading System (ETS), ofwel het Europese Emissiehandelssysteem, bestaat al sinds 2005, maar wordt nu flink uitgebreid. Een van de belangrijkste punten is het uitspreken van een nieuwe ambitie, om tegen 2030 de Europese CO2-emissies te verlagen met 62%.
De Commissie breidt dit systeem nu ook uit naar andere sectoren. Zo zal het nu voor het eerst mogelijk zijn om ook obligaties voor scheepsvaartemissies te verhandelen. Dit zal echter geen onmiddellijke ommezwaai zijn, maar een geleidelijke proces. Zo zou het in 2024 gaan over 40% van alle (geverifieerde) emissies, waarna er trapsgewijs wordt opgebouwd tot 100% van de emissies in 2026.
De transport- en gebouwensectoren (denk o.a. aan verwarming) zullen hun eigen parallelle emissiehandelssysteem krijgen. Dit omdat deze sectoren maar moeizaam decarboniseren. Deze branches krijgen wel tijd om zich voor te bereiden, voordat het systeem van start gaat. Bedoeling is dat het systeem tegen 2027 actief is, met een mogelijkheid om dit uit te stellen tot 2028.
Vandaag de dag krijgt de luchtvaartsector nog steeds gratis emissierechten. Dit zal de EU echter ook langzamerhand uitfaseren. Dit met het doel om voor deze sector, tegen 2026, een volwaardige emissiehandelssysteem op poten te zetten. Het systeem zal vooral gelden voor intra-Europese vluchten. Internationale vluchten vallen onder het zogenaamde CORSIA-systeem.
Mechanisme voor Koolstofgrenscorrectie
Het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) is een systeem dat poogt te voorkomen dat de Europese inspanningen op vlak van emissiereducties tenietgedaan worden door een stijging van uitstoot in derde landen. Het probeert dit te doen door onder andere import van goederen, die wel aan de Europese klimaatstandaarden voldoen, te promoten. CBAM zal geleidelijk ingevoerd worden, tezamen met het uitfaseren van de gratis emissierechten.
Sociaal Klimaatfonds
Om tegemoet te komen aan de mogelijks nefaste effecten die deze maatregelen kunnen uitlokken, zoals bv. prijsstijgingen, is er besloten om een Sociaal Klimaatfonds op te richten. Het is de bedoeling om dit tijdelijke fonds te spijzen met de opbrengsten van het nu veel uitgebreidere emissiehandelssysteem. Dit moet leiden tot een oorlogskas van 65 miljard euro, die de lidstaten ook nog zullen aanvullen met extra nationale bijdragen. Deze middelen moeten de EU in staat stellen om zij die het meest kwetsbaar zijn voor prijsstijgingen (gezinnen, KMO’s, etc.) te compenseren.
Het volledige persbericht kan u hier terugvinden.
