Leen Van den Neste (vdk bank): “Niet iedereen in een raad van bestuur of een comité is het altijd meteen eens met elkaar. En dat hoeft ook niet. Verschillende meningen mogen er zijn, een clash van ideeën is soms goed”
Ze heeft een topjob, laat Leen Van den Neste meermaals vallen. Als voorzitter van het directiecomité van vdk bank en van de raad van bestuur van Xior Student Housing neemt ze de moeilijke momenten er dan ook bij. “Die doen je nadenken, stellen je voor uitdagingen”, klinkt het. Het is haar aanstekelijke glas-halfvol-mentaliteit in werking. Al hapert haar positieve insteek in het leven wel op één punt, geeft ze toe: diversiteit. “Er is geen kleur in de Belgische raden van bestuur. Punt.”, klinkt het. Een persoonlijke frustratie, noemt Van den Neste het ook nog.
Die frustratie van Van den Neste is duidelijk voelbaar wanneer de vraag valt hoe haar ideale raad van bestuur eruitziet. “Dat is er één die niet te groot is en waar een mix van de juiste competenties aanwezig is. Een groep van zo’n twaalf mensen wiens kennis en skills divers zijn, maar complementair aan elkaar. Maar het is er vooral ook één die divers is in kleur en gender”, zucht Van den Neste. En die zucht valt zwaar want, zo geeft ze toe, de Belgische raden van bestuur doen het op die twee vlakken niet al te best. “Op vlak van gender zijn we aan het verbeteren. In de meeste raden is intussen toch één op de drie een vrouw. Toen ik in 1996 in mijn eerste bestuur stapte, was ik de enige vrouw. Toen was dat heel bijzonder, nu gelukkig niet meer zo. Maar wat kleur betreft, is het echt een ramp in onze raden. Sorry, ik kan het niet positiever uitdrukken.”
Ze gaat nochtans actief op zoek naar de profielen die haar raden van bestuur diverser kunnen maken. “In zoverre zelfs dat je me bijna kan beschuldigen van positieve discriminatie”, zegt Van den Neste. “Maar het is moeilijk om die mensen te vinden, en dat is bijzonder jammer. We zijn een heel diverse maatschappij en we moeten in die maatschappij ook streven naar inclusiviteit. In het onderwijs, op de werkvloer, in de raden van bestuur en directiecomités. Anders gaan we in de toekomst niet ver geraken, we hebben die diversiteit nodig in onze bedrijven.” Maar omdat ze koste wat het kost positief wilt blijven – “anders hou je het niet vol in een voorzittersfunctie” -, ziet ze de toekomst wel beter in: “Onze universiteiten worden ook steeds meer multicultureel, er is meer diversiteit”, zegt Van den Neste. “Op termijn zullen die profielen dus ook doorstromen naar de bestuurskamers. En maar goed ook!”
“Het is begrijpelijk dat het mensen soms eens te veel wordt in deze COVID-tijden. Dan is het mijn taak om rust te brengen – of dat probeer ik toch”
Kippenvelmomenten
Het is duidelijk op te merken dat Van den Neste streeft naar vooruitgang. “Absoluut”, bevestigt de CEO van vdk bank. “We mogen nooit blijven stilstaan, we moeten vooruit. De maatschappij evolueert, bedrijven evolueren, en we moeten daar in meegaan.” Een goed voorbeeld daarvan – zelfs één van Van den Nestes mooiste momenten als voorzitter van het directiecomité van de bank – is hoe haar medewerkers hebben gereageerd op de eerste lockdown van 18 maart 2020. “Ik krijg er opnieuw kippenvel van als ik eraan denk”, zegt ze. “Niemand behalve ons IT-team had op dat moment al van thuis uit gewerkt. Er liep een proefproject rond thuiswerk, maar dat stond nog in zijn kinderschoenen. Maar ineens was het dus geen proefproject meer, het was van moeten. En niet enkel IT, maar de hele organisatie. Van de ene op de andere dag is dat gelukt. Zonder morren, zonder negativiteit. We zijn doorgegaan en vooruitgegaan.”
Zo’n vlotte overgang kan alleen maar als je een goed team bent en er samen voor gaat, volgens Van den Neste. “Iedereen heeft zich gesmeten. We hebben voor onze klanten gezorgd en voor elkaar. En je moet weten dat onze commerciële medewerkers klanten in een precaire situatie regelmatig opbellen om te horen hoe het met hen gaat. Dat zijn geen evidente gesprekken, je hoort veel miserie. Maar als je ziet dat de medewerkers zo goed omgaan met die mensen én met hun collega’s, dan zijn dat kippenvelmomenten. Dat zijn de positieve dingen in een heel negatieve periode.”
Haar meerwaarde als voorzitter tijdens zo’n periode? “Rust brengen”, klinkt het bij Van den Neste. “Mensen zijn weleens gestresseerd, hebben persoonlijke zorgen, moeten thuiswerken terwijl de kinderen ook thuis zijn. Het is begrijpelijk dat het soms eens te veel wordt. Dan is het mijn taak om rust te brengen – of dat probeer ik toch. Door de druk niet te verhogen, door projecten die we on hold hebben gezet ook even on hold te laten, door een oplossing te vinden als iemand in de problemen zit, door te luisteren als iemand zorgen heeft. Dat is mijn job in deze COVID-tijden.”
Luisteren en naar geluisterd worden
Zelf vindt ze die rust bij haar eigen voorzitter van de raad van bestuur van vdk bank. “Hij komt regelmatig bij mij langs om te praten over de bank, maar evengoed ook over andere zaken als dat nodig is.” Maar ook aan het thuisfront heeft Van den Neste een hulplijn die ze kan inroepen: “Ik prijs mij daar heel gelukkig mee. Ik heb een goeie en stabiele thuisbasis, met drie kinderen die het goed doen in het leven. Mijn man is professioneel ook heel actief, maar in een andere sector. Met hem kan ik heel goed over mijn job praten, en dat helpt om alles wat te relativeren. Die gesprekken met hem zorgen ervoor dat grote moeilijke zaken al wat kleiner en behapbaar worden.”
Luisteren en naar geluisterd worden: Van den Neste weet hoe belangrijk dat is. Als voorzitter past ze dat zelf ook toe. Meer zelfs, het is hoe zij als voorzitter het verschil probeert te maken. “Niet iedereen in een raad van bestuur of een comité is het altijd meteen eens met elkaar. En dat hoeft ook niet. Verschillende meningen mogen er zijn, een clash van ideeën is soms goed. Maar voor mij ligt de rol van de voorzitter er dan in om al die meningen samen te brengen in één standpunt, in een consensus waar iedereen mee kan leven. En dat kan je enkel bereiken door zo goed te luisteren naar al die visies dat je ergens een element kan vinden dat je tot die consensus kan brengen.”
“Meer thuiswerk, digitalisering van klanten en van onszelf. Dat vergt een nieuwe aanpak en dus een nieuwe strategie”
Krijtlijnen van de toekomst
Van haar functie als voorzitter van het directiecomité van vdk bank, tot haar voorzittersrol in de raad van Xior Student Housing en haar bestuurdersmandaat bij Retail Estates: Van den Neste weet heel goed waar ze in uitblinkt en waar ze resultaten kan brengen. “Ik heb rechten gestudeerd en daarna een accountancy-opleiding aan Vlerick gevolgd. Doorheen mijn carrière heeft vooral het financiële luik van een onderneming mij altijd aangetrokken. Dat is wat ik graag doe, en waar ik goed in ben. Want het is allemaal heel erg leuk om een business te ontwikkelen, maar op het einde van de dag moeten er natuurlijk wel resultaten zijn. Op dat vlak probeer ik mijn steentje bij te dragen in de diverse besturen waar ik in zetel.”
Als CEO van vdk bank moet ze natuurlijk ook iets verder kijken. De krijtlijnen van de toekomst beginnen zich nu stilaan af te tekenen, weet Van den Neste. “Meer thuiswerk, digitalisering van klanten en van onszelf. Dat vergt een nieuwe aanpak en dus een nieuwe strategie. Maar ook duurzaamheid mogen we nooit uit het oog verliezen. Als duurzame ethische bank wilt vdk bank daar een voortrekkersrol in nemen en echt hard blijven inzetten op duurzame keuzes en strategieën.”
“Als Nelson Mandela nog zou leven, zou ik hem vragen hoe hij in godsnaam zo’n positieve man is gebleven ondanks de uitzichtloze periode op Robben Island. Hoe heeft hij dat volgehouden? Hoe is hij niet gekraakt geweest door de negativiteit?”
Nelson Mandela en Yoda
Spannend, plezant, uitdagend. Voor Van den Neste past elk van die woorden bij hoe ze naar de toekomst kijkt. “Het is enorm boeiend. Ik heb een toffe job. Ik zeg vaak dat het topsport is, want het is een druk bestaan. Je moet gezond en wel in het leven staan om het aan te kunnen.” Hoe ze daar voor zichzelf voor zorgt? “Ik loop graag en lees veel boeken. Als ik ’s avonds thuis kom, steek ik ook meteen enkele kaarsen aan, dat ontspant. En in de donkere winterdagen brengt het meteen wat licht. Noem die kaarsen gerust een guilty pleasure”, lacht Van den Neste.
Een andere guilty pleasure lijkt voor Van den Neste ook wel de film Erin Brockovich, met Julia Roberts in de hoofdrol. “Die film heb ik al een paar keer gezien. Voor mij is dat personage een mooie filmheld om vdk bank mee te vergelijken. Erin Brockovich is een milieuactiviste die heeft gestreden voor mensen die ziek werden van vervuild water. Ze heeft hen een stem gegeven en hen geholpen, ook al hadden ze geen geld om een rechtszaak aan te spannen tegen de vervuilende fabriek. Bij vdk bank streven we er ook naar om mensen te helpen en we steunen projecten die hetzelfde doen. Solidariteit en duurzaamheid staan daarbij voorop, net als bij Erin Brockovich”, legt Van den Neste uit. “Oh, en weet je, ik ben eigenlijk niet zo’n sciencefictionkijker, maar omdat het wel toepasselijk is: Yoda van Star Wars. Klein maar dapper, probeert altijd aan de goede kant van de toekomst te staan. Dat proberen wij ook bij vdk bank.”
Nu de bekende namen toch aan het vallen zijn, zwiert Van den Neste er graag nog eentje bij: “Nelson Mandela. Als hij nog zou leven, zou ik hem vragen hoe hij in godsnaam zo’n positieve man is gebleven ondanks de uitzichtloze periode op Robben Island. Hoe heeft hij dat volgehouden? Hoe is hij niet gekraakt geweest door de negativiteit? Zoals intussen wel al duidelijk is, probeer ik ook positief in het leven te staan. Niet altijd even gemakkelijk. Dus ik had van hem wel graag wat inzicht gekregen in hoe hij daarmee omging.”
Auteur: Ines Van Impe