Op 23 november 2022 heeft het Europees Parlement de langverwachte “Richtlijn inzake Vrouwen in Raden van Bestuur” aangenomen, die tot doel heeft het genderevenwicht in bestuursfuncties van beursgenoteerde ondernemingen te verbeteren. Momenteel buigt staatssecretaris voor gendergelijkheid Leroy zich over de omzetting van deze richtlijn in nationale wetgeving. GUBERNA, het Belgische Instituut voor Bestuurders, pleit voor een ‘soft law’ benadering via aanpassingen aan de Belgische Corporate Governance Code 2020.
Gebaseerd op krachtige oproepen van zowel het Europees Parlement als de Europese Commissie, streeft de Richtlijn naar een gelijke vertegenwoordiging van mannen en vrouwen in bestuursfuncties. De maatregelen beperken zich hierbij tot de grote beursgenoteerde ondernemingen.
“In 2020 bestond meer dan de helft van de directiecomités van Belgische beursgenoteerde bedrijven uitsluitend uit mannen.”
GUBERNA
GUBERNA onderschrijft de doelstellingen van de Richtlijn, maar beveelt aan gebruik te maken van ‘soft law’ met betrekking tot de minimumdoelstellingen om 33% van alle bestuursfuncties, topmanagement inbegrepen, te laten bekleden door het ‘ondervertegenwoordigde geslacht’. Wie het ondervertegenwoordigde geslacht in deze zaak is, leidt geen twijfel. In 2020 bestond meer dan de helft van de directiecomités van beursgenoteerde bedrijven uitsluitend uit mannen.
Concreet stelt GUBERNA voor om de ‘Belgische Corporate Governance Code 2020’ aan te passen. Waar het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen zich enkel richt tot bestuurders binnen formele bestuursorganen, richt de Code 2020 zich tot alle bestuurders, uitvoerend management inbegrepen. De Code 2020 bewees reeds haar goede werking wat betreft de raden van bestuur van onze beursgenoteerde bedrijven. Daar zijn in december 2022 37% van de (grotendeels niet-uitvoerende) bestuurders vrouw, in tegenstelling tot minder dan 10% voor het ontstaan van de quotaregelgeving in 2011. Verder laat de Code 2020 toe om, via toelichtende nota’s, zich op de volledige werkvloer te richten en ook hier een cultuurverandering teweeg te brengen.
Hiernaast heeft de soft law-benadering ook belangrijke voordelen. De regelgeving laat bedrijven toe tailormade aan de slag te gaan, met de nodige flexibiliteit, onder adequate opvolging door de Commissie Corporate Governance. Deze aanpak voorkomt het ontstaan van zogenaamde ‘ontkoppelingspraktijken’ waarbij bedrijven publiekelijk beweren inspanningen te leveren terwijl ze deze niet volledig internaliseren. Ten slotte zorgt het voor transparantie ten aanzien van de financiële markten en de relevante belanghebbenden, waaronder vrouwen zelf. Zal de Code 2020 in de toekomst zorgen voor meer vrouwelijke bestuurders binnen onze beursgenoteerde bedrijven? GUBERNA gelooft van wel.
