Tegenwoordig worden organisaties geconfronteerd met grote maatschappelijke veranderingen. Er wordt van hen verwacht dat zij progressief bijdragen aan een duurzame, rechtvaardige en inclusieve samenleving. En dat zij vanuit hun kennis, expertise en vernieuwende zienswijzen een inspirerende gids zijn voor de vernieuwing die we in onze samenleving moeten creëren. Thought leadership tonen is daarbij relevanter dan ooit, aldus Mignon van Halderen. Zij is partner bij de Reputatiegroep en doceert in de collegereeks Strategische Communicatie van Nyenrode Business Universiteit.
“Thought leadership is geen mooi verhaal richting de buitenwereld, maar een strategie die tot in de haarvaten van een organisatie voelbaar moet zijn. Organisaties die thought leadership tonen, zijn zich ten volle bewust van hun rol in de samenleving en de toonaangevende rol die ze daarin hebben te nemen. Ze laten zich leiden door een vernieuwend gedachtegoed (thought) en tonen leiderschap in het vertalen van dit gedachtegoed naar concreet gedrag en resultaat (leadership)”, vertelt Van Halderen.
Paula Zirinsky, oprichtster van Zirinsky Strategy LLC , gelooft dat bestuurders met het profiel van ‘thought leader’ ook toegevoegde waarde bieden in de bestuurskamer. Denk hierbij aan thought leaders in goed bestuur als Lurgart Van den Berghe bij AZ AZlma of Bart De Smet bij ECS.
Volgens Zirinsky kunnen thought leaders een reeks waardevolle vaardigheden inbrengen in een raad van bestuur, die aanzienlijk kunnen bijdragen aan het vermogen van de raad van bestuur om strategische begeleiding te bieden aan het bedrijf.
- Als experts in hun vakgebied kunnen ze goed geïnformeerde visies geven op trends in de sector, opkomende technologieën en best practices.
- Als innovatieve denkers kunnen ze nieuwe ideeën en benaderingen genereren, die op hun beurt bedrijven kunnen helpen om voorop te blijven lopen in een snel evoluerende bedrijfsomgeving.
- Als uitstekende communicatoren zijn ze bedreven in het verwoorden van ideeën, inzichten en complexe informatie.
De voordelen van het rekruteren van thought leaders in raden van bestuur, ongeacht de grootte of het type raad van bestuur, publiek of privaat, kunnen aanzienlijk zijn. Hun aanwerving kan een veel directere impact hebben dan het cultiveren van een leider van binnenuit. Een gevestigde thought leader brengt niet alleen zijn diepgaande kennis, inzichten en perspectieven mee, maar ook uitgebreide netwerken die kunnen worden aangesproken voor potentiële partnerschappen, zakelijke kansen en connecties met de sector. Hun reputatie en geloofwaardigheid kunnen dienen om de reputatie van het bedrijf te verbeteren en stakeholders het signaal te geven dat de organisatie wordt geleid door experts op dit gebied.
Wanneer deze inspanningen op de juiste manier worden gekanaliseerd en bij de visie en de missie van het bedrijf blijven, hebben ze een positief effect op het bedrijf waarvan de thought leader deel uitmaakt. Als het in lijn is met ethische bedrijfspraktijken en handelt in het beste belang van het bedrijf en de stakeholders, kan thought leadership een krachtig hulpmiddel zijn in het hedendaagse zakelijke landschap. En als het in overeenstemming is met risicomanagement en de beoordeling van de risico’s en de potentiële impact die specifieke acties kunnen hebben op de bedrijfsvoering, kunnen er zinvolle bijdragen worden geleverd.
De meeste bedrijven hebben controlemechanismen om ervoor te zorgen dat werknemers en bestuursleden op één lijn zitten met de belangen van het bedrijf en gevoelige informatie of gepatenteerde strategieën niet in gevaar brengen. Maar naast vertrouwelijkheidsovereenkomsten om gevoelige bedrijfsinformatie en handelsgeheimen te beschermen tegen openbaarmaking, is er nog veel meer nodig. Bedrijven hebben controle- en goedkeuringsprocessen nodig om ervoor te zorgen dat deze overeenkomen met de publieke berichtgeving, strategische doelen en merkwaarden van het bedrijf.
Bedrijven, soms vol ontzag voor de mystiek van de thought leader die in het bestuur wordt opgenomen, dragen soms oogkleppen als het op hen aankomt. Per slot van rekening is deze persoon een expert in communicatie en wordt vaak gedacht dat hij geen toetsingsmechanisme of regelmatige training en opleiding nodig heeft over het beleid van het bedrijf met betrekking tot publieke communicatie. (“Ze doen dit de hele tijd”). Conny Vandendriessche pleit alvast voor een kritische houding van bestuurders in haar opiniestuk ‘Please, don’t please!’.
En dit is precies waar de risico’s moeten worden ingeschat. De “wat als”:
- Wat als de thought leader belangenconflicten heeft of banden heeft met concurrenten of andere organisaties? Heeft het bestuur mogelijke conflicten zorgvuldig beheerd om ervoor te zorgen dat de belangen van de persoon in lijn zijn met het bedrijf?
- Wat als een prominente thought leader een drukke agenda heeft vanwege andere professionele of persoonlijke verplichtingen? Heeft het bestuur schema’s opgesteld om ervoor te zorgen dat ze beschikbaar zijn voor bestuursverantwoordelijkheden?
- Wat als de thought leader gedachten of overtuigingen heeft die voorheen onbekend waren bij de organisatie – sterke meningen of perspectieven die misschien niet altijd overeenkomen met de strategische richting, waarden of doelen van het bedrijf? Heeft het bestuur een protocol om reputatieschade te voorkomen?
Volgens Zirinsky is geen van deze risico’s is onoverkomelijk. Maar het bedrijf moet er wel iets aan doen. Nog belangrijker is dat deze risico’s niet opwegen tegen de voordelen van het toevoegen van thought leaders aan het bestuur. Ze vereisen de ontwikkeling van processen en protocollen om negatieve gevolgen voor de reputatie proactief te voorkomen, in plaats van als reactie op een crisis.
“Ja, de voordelen van het toevoegen van thought leaders aan een raad van bestuur wegen ruimschoots op tegen de risico’s. Maar bedrijven die thought leaders aan hun bestuur toevoegen, moeten dat doen met hun ogen wijd open,” aldus Zirinsky. “Bestuursorganen moeten stappen ondernemen om de persoon die ze aannemen te begrijpen, misschien door meer geavanceerde doorlichtingsmechanismen te gebruiken, en ze moeten een due diligence uitvoeren die verder gaat dan wat beschikbaar is op open-source platforms.”
Ph. P.
