In de aanloop van ons zomerevent ‘Mooie kunst, goed bestuur‘, op 14 augustus in La Réserve in Knokke, spreken we met Timothy Broos, Country Manager bij Hiscox Belgium, over de essentie van kunstverzekeringen.
Hiscox, een eeuw van innovatie en verzekeringen
De rijke geschiedenis van Hiscox gaat terug tot 1901, toen nog als onderdeel van Lloyd’s of London. Ralph Hiscox richtte in 1946 het partnerschap Roberts & Hiscox op om ook buiten de maritieme sector te verzekeren. In de jaren zeventig werd zijn zoon Robert, zelf een gepassioneerd kunstliefhebber en -verzamelaar, een van de grondleggers van de moderne kunstverzekering. Enkele decennia later was de firma een onafhankelijke internationale nicheverzekeraar met vestigingen over de hele wereld. Het Belgische kantoor opende in 2001 en werd al snel marktleider voor particuliere kunstverzekeringen. Hiscox kent zijn klanten, weet wat ze verzamelen en is even gepassioneerd door kunst. Dat toont ook de indrukwekkende Hiscox-collectie, waaronder zelfs een werk van James Turrell.
www.hiscox.be
Waarom kunst verzekeren?
Waarom zou je het niet doen? Een fine-artverzekering is geen overbodige luxe. Het is veelal zelfs goedkoper dan een standaard inboedelverzekering en het biedt een veel betere dekking. Vaak denken verzamelaars dat kunst verzekeren te duur is of onmogelijk omdat ze de waarde van hun collectie niet kennen. Er zijn ook niet altijd certificaten of eigendomstitels. Correct verzekeren is echter essentieel.
Er zijn drie doelgroepen: particulieren (eventueel uitgebreid met bedrijfscollecties), musea en galerieën. Dat zijn erg verschillende risico’s. Voor particulieren verzeker je een passie, voor een museale collectie verzeker je een tijdelijke nood en voor galeriehouders verzeker je een commercieel product.
Hoe bepaal je de waarde van kunst?
Klanten worden bijgestaan door een selecte groep experten die de collectie zorgvuldig taxeren en een inventaris opmaken. Op basis daarvan wordt een gegarandeerde verzekerde waarde opgenomen in de polis. Doordat de waarde vooraf bepaald werd, is er weinig discussie is bij een schadegeval. Anders dan bij een inboedelverzekering is er ook geen vrijstelling. Klanten krijgen een duidelijk overzicht van hun collectie, wat altijd meegenomen is. Als dat nodig is, kan er altijd een hertaxatie plaatsvinden.
Er is geen minimumbedrag voor de verzekering. Voor beginnende verzamelaars is er de Young Collections-polis die dekkingen biedt voor starters. Voor uitgebreidere collecties is de Fine Art-polis aan de orde. Deze polis verzekert collecties met een verzamelbaar karakter: schilderijen, beeldhouwwerken, wijn, postzegels, boeken en vele andere.
Welke risico’s worden gedekt?
Kunstverzekeringen dekken een brede waaier aan risico’s. De belangrijkste zijn diefstal, waterschade en accidentele schade. Diefstal en fraude komen in de praktijk zeer weinig voor. De meeste collectioneurs kopen hun werken dan ook bij gekende galerieën die nauwkeurig te werk gaan. Toevallige schadegevallen vormen het merendeel van de claims. Vaak gaat het om accidentele schade door transport of herplaatsing, waterschade of brandschade. Fine Art by Hiscox, zowat de meest leesbare polis op de markt, biedt een alle risico’s behalve-dekking: alles wat niet uitgesloten is, wordt gedekt. Uitsluitingen gaan over logische zaken die niet plots of accidenteel zijn: graduele schade door zonlicht, roestoxidatie en zo meer.
Twee unieke dekkingen zijn defective title en death of an artist. Stel je voor, je hebt te goeder trouw een werk gekocht en plots beweert iemand anders de eigenaar te zijn. Dan worden de juridische kosten voor verweer vergoed. De death of an artist-clausule vangt dan weer de meerwaarde van een werk op na het overlijden van de kunstenaar.
Een unieke kijk op de schaderegeling
Wat uniek is, is de keuzevrijheid die klanten hebben. Bij totale schade betaalt Hiscox uiteraard meteen uit, maar in het geval van gedeeltelijke schade kunnen klanten kiezen: restauratie of volledige vergoeding. Wanneer een klant kiest voor restauratie, wordt ook de minderwaarde die daardoor ontstaat vergoed. Wanneer verzamelaars aangeven dat een restauratie hun liefde voor het kunstwerk ondergraaft, worden ze volledig vergoed. Deze flexibiliteit en de promise to pay is een van de vele redenen waarom de verzekeraar door velen wordt beschouwd als een trustworthy partner.
Wat heeft de toekomst in petto?
Steeds vaker wisselen werken van eigenaar voor extreme bedragen. Dat was al zo bij oude meesters, die stilaan zogoed als onverzekerbaar worden, maar nu is het ook een trend bij recentere kunst. De vraag is dan ook of verzekeraars in de toekomst het risico willen blijven nemen.
Daarnaast gebruiken hedendaagse kunstenaars regelmatig vergankelijke materialen, wat maakt dat werken niet restaureerbaar zijn. Zullen we over twintig jaar nog dezelfde kunst verzekeren?
Ook de opkomst van digitale kunst, met digitale eigendomscertificaten (NFT’s) en blockchaintechnologie werpt vragen op. Je koopt een unieke code, maar in principe kan iedereen zonder meer een werk kopiëren. Daardoor vervaagt het artistieke karakter. Het is belangrijk om na te gaan hoe deze markt verder evolueert en welke rol hier weggelegd is voor verzekeraars.
Musthaves in een kunstverzekeringspolis
- Een correcte waardebepaling
- Goede beveiliging, aangepast aan de collectie
- Transportdekking
- Dekking voor nieuwe aanwinsten
- Dekking voor waardestijgingen na het overlijden van de artiest
- Juridische bijstand bij eigendomsclaims
Auteur: Elly Van de Velde
Fotograaf: Robert Smits
