Gender stereotypering is de grootste barrière voor vrouwen om de top te bereiken in het bedrijfsleven, zo blijkt uit een nieuw onderzoek van Nyenrode Business Universiteit. Het onderzoek, een grootschalige literatuurstudie, is uitgevoerd door Rosalien van ‘t Foort-Diepeveen, Aikaterini Argyrou en Tineke Lambooy.
Het onderzoek heeft een zevental barrières geïdentificeerd waar vrouwen tegenaan lopen in hun weg naar de top, te weten: gender stereotypering, vooroordelen bij werving en promotie, onderwaardering van vrouwen, een mannelijke organisatiecultuur, werk-gezin balans, een gebrek aan mentoren, rolmodellen en netwerken voor vrouwen en het fenomeen van de lekkende pijplijn.
Het onderzoek laat zien dat de geïdentificeerde barrières in relatie staan tot elkaar en met elkaar verbonden en verweven zijn. De onderzoekers stelden vast dat de barrières elkaar vaak versterken en de achtergestelde positie van vrouwen verder verslechteren door het creëren van een vicieuze cirkel waaraan het lastig is om te ontsnappen. Één daarvan is de tweeledige negatieve uitkomst die door gender stereotypering ontstaat. Door gender stereotypering worden vrouwen vaak als niet geschikt bevonden, maar als ze dan bewezen hebben wel geschikt te zijn, worden ze vaak als onaardig gezien, bijvoorbeeld door hen te bestempelen als ‘bitchy’.
Meest hardnekkige barrière
Volgens Van ‘t Foort-Diepeveen lijkt gender stereotypering de meest hardnekkige barrière te zijn omdat stereotypering invloed heeft op bijna alle andere barrières. “Stereotypes over vrouwen leiden tot vooroordelen in de maatschappelijke, economische, organisatorische en werkomgeving van vrouwen, wat continu wordt versterkt door vertekende percepties over vrouwen, van zowel mannen als vrouwen. Uit ons onderzoek blijkt dat er ook barrières zijn die te maken hebben met de eigen keuzes, motivaties, drijfveren en het zelfbeeld van vrouwen met betrekking tot loopbaanvoorkeuren.”
“Een gebrek aan zelfpromotie heeft een wederkerig effect waardoor het vrouwen verweten kan worden dat ze niet (voldoende) over leiderschapscompetenties beschikken. Wanneer vrouwen zichzelf wel promoten, lopen ze het risico om negatief beoordeeld te worden op basis van stereotypes. De barrières ‘organisatiecultuur’ en ‘werk-gezin balans / conflict’ zijn ook sterk met elkaar verweven. Patriarchale en mannelijke arbeidsstructuren versterken het beeld dat fulltime werk, ononderbroken loopbaantrajecten en lange werkuren gelijk kan worden gesteld met toewijding en verbondenheid bij de onderneming. Voor vrouwen met een gezin kan het lastiger zijn om aan deze normen te voldoen waardoor ze als minder toegewijd worden gezien dan hun mannelijke collega’s en daardoor uitgesloten worden van leiderschapsposities.”
Vrouwelijke rolmodellen
De onderzoekers waarschuwen er ook voor dat we ervan bewust moeten zijn dat het gebrek aan vrouwen in de corporate top de toegang tot vrouwelijke mentoren en rolmodellen beïnvloedt. “Helaas kan dit alleen veranderen als meer vrouwen daadwerkelijk de top bereiken.”
Het onderzoek laat zien dat er geen eenzijdige oplossing is om het aantal vrouwen aan de top te vergroten. Meerdere barrières zullen moeten worden doorbroken voordat vrouwen makkelijker de top kunnen bereiken. Vanwege het feit dat de barrières in relatie staan tot elkaar en elkaar versterken kunnen deze niet worden doorbroken door vrouwen individueel of ondernemingen alleen. Wel kunnen bedrijven specifieke maatregelen binnen hun organisaties ontwikkelen en implementeren en kunnen overheden effectieve quotawetgeving opleggen om veel van deze (onderling verbonden) barrières te elimineren.
Bron: Neynrode Business Universiteit
Het volledige onderzoek is via deze link te raadplegen
