Bij de ondernemingen die de afgelopen twee jaar minstens 60 dagen tijdelijke werkloosheid hebben ingeroepen, zijn dubbel zoveel werknemers vertrokken als bij bedrijven die geen beroep hebben gedaan op tijdelijke werkloosheid. Dat blijkt uit een analyse van hr-dienstenbedrijf Acerta van de gegevens van 260.000 werknemers in 40.000 Belgische bedrijven. Toch heeft het Belgische systeem van tijdelijke werkloosheid ook een positief effect op het personeelsverloop. Ondernemingen die in 2021 en 2022 minder dan 60 dagen beroep deden op tijdelijke werkloosheid, konden meer werknemers behouden dan de bedrijven die langer dan 60 dagen tijdelijke werkloosheid hebben ingevoerd. “Economische werkloosheid kan een reddingsboei zijn voor bedrijven, maar mag geen passe-partout worden”, aldus de experten van Acerta.
De laatste jaren vertrekt gemiddeld tussen de 6% en 10% van de werknemers bij zijn werkgever. Een klein deel van dat personeelsverloop is ‘natuurlijk’. Het gaat dan bijvoorbeeld om mensen die op pensioen gaan. Het grootste deel – ‘niet natuurlijk verloop’ – betreft werknemers die zelf ontslag nemen of ontslagen worden.
Dubbel zoveel ontslagen bij lange tijdelijke werkloosheid
De uitbreiding van het systeem van tijdelijke werkloosheid – eerst tijdens corona, nu door de energiecrisis – heeft een opvallende invloed op dat ‘niet-natuurlijk personeelsverloop’ bij de Belgische ondernemingen, blijkt nu voor het eerst uit onderzoek van Acerta. Bedrijven die hun personeel de voorbije twee jaar langer dan 60 dagen tijdelijk werkloos thuis zetten, zagen dubbel zoveel werknemers vertrekken dan bedrijven die geen gebruik maakten van tijdelijke werkloosheid. Dit jaar vertrok 7,3% van de werknemers als ze langer dan 60 dagen tijdelijk werkloos waren. Bij de werknemers die minder dan 60 dagen in tijdelijke werkloosheid zaten, is dat maar 5,6%. Bij de bedrijven zonder tijdelijke werkloosheid, zakt het percentage zelfs naar 3,7%.
Ook in 2021 zien we een gelijkaardige trend: 10 op de 100 werknemers verlaten de onderneming als ze meer dan 60 dagen tijdelijk werkloos waren, terwijl in ondernemingen zonder tijdelijke werkloosheid maar 5 op de 100 werknemers vertrokken zijn.
Bedrijven die tijdelijke werkloosheid voor korte tijd inroepen, halen er wel voordeel uit, zo blijkt nog uit de cijfers. Het personeelsverloop ligt de voorbije twee jaar weliswaar minstens de helft hoger dan bij bedrijven die geen tijdelijke werkloosheid inroepen, maar tegelijkertijd ook een pak lager dan bij bedrijven die hun werknemers langer dan 60 dagen op tijdelijke werkloosheid plaatsten (zie tabel hieronder).
Figuur 1: Contracten onbepaalde duur: % niet-natuurlijke uitstroom 2018-2022, totaal en apart voor werknemers zonder tijdelijke werkloosheid in de coronajaren 2020 en 2021, met <60 dagen en met >60 dagen tijdelijke werkloosheid
Dirk Vanderhoydonck, directeur sourced services van Acerta Consult: “Uit de cijfers blijkt duidelijk: als mensen te lang op tijdelijke werkloosheid worden gezet, zijn ze daarna weg. Het systeem van tijdelijke werkloosheid is voor veel bedrijven welkom, maar ze zet wel tot nadenken bij werknemers over hun professionele toekomst, wellicht ook mede door het inkomensverlies. We zien dit in alle sectoren en zowel bij arbeiders als bij bedienden: na langdurende tijdelijke werkloosheid stijgt de uitstroom enorm. Dat is zeker iets waar bedrijven aandacht voor moeten hebben nu ze tijdens de energiecrisis opnieuw uitgebreider beroep kunnen doen op het systeem van tijdelijke werkloosheid. Tijdelijke werkloosheid is een noodzakelijke reddingsboei voor heel wat bedrijven, maar mag geen passe-partout worden.”
Ook aandacht voor natuurlijk verloop
Los van het “niet-natuurlijk personeelsverloop”, moeten ondernemingen ook rekening houden met het “natuurlijke verloop”, met name werknemers die op pensioen gaan. De natuurlijke uitstroom in de Belgische bedrijven schommelt al jaren rond de 2%. Het is dus belangrijk voor ondernemingen dat ze ook het natuurlijke verloop tijdig in kaart brengen en opvangen met de rekrutering van nieuwe werknemers.
Figuur 2: Natuurlijke uitstroom
Over de cijfers
De verzamelde gegevens zijn gebaseerd op de werkelijke gegevens van een set van 260.000 werknemers in dienst bij meer dan 40.000 werkgevers uit de private sector, waartoe zowel kmo’s als grote ondernemingen behoren. De analyse brengt de evolutie van de uitstroom in 2018, 2019, 2020, 2021 en 2022 en vergelijkt deze met de personeelsaantallen op 1 januari van dezelfde jaren. De analyse legt ook de link tussen de uitstroom en het aantal dagen werkloosheid in 2020 en 2021.
Bron: Acerta
