Ondernemerschap draait om visie, durf, doorzettingsvermogen… of zo zou het toch moeten zijn. Helaas blijkt gender nog steeds een bepalende factor: vrouwen blijven sterk ondervertegenwoordigd, ook al tonen cijfers aan dat ze betere resultaten en een afgetekend hogere ROI halen. Waar blijft het dan misgaan? Onbewuste biases en een gebrek aan durf vergeleken met mannen spelen een belangrijke rol, zegt Caroline Vercauteren, founder & CEO van BonMush.
Om te beginnen, de cijfers: slechts één op de drie zelfstandige ondernemers in België is een vrouw. In de start-upwereld is de genderkloof nog groter: zo stelde business accelerator Start it @KBC vast dat van de ruim 1.500 start-ups die de afgelopen tien jaar deelnamen aan hun programma, 72% uitsluitend door mannen werd opgericht. Op papier zijn hun kansen misschien gelijk, maar in de praktijk blijkt dat vrouwelijke ondernemers in België en daarbuiten nog steeds tegen heel wat onzichtbare drempels aanlopen.
Andere vragen van investeerders
Een van die drempels is de zoektocht naar financiering. Volgens een studie van Harvard Business Review, uitgevoerd van 2010 tot 2016 tijdens de jaarlijkse TechCrunch Disrupt startup funding competition in New York, krijgen vrouwen systematisch andere vragen van investeerders dan mannen. Terwijl mannelijke ondernemers vragen krijgen over groei en opportuniteiten, worden vrouwen vaak aan de tand gevoeld over risico’s en mogelijke problemen die kunnen opduiken. Een voorbeeld: als het over cliënteel gaat, zal een man eerder een vraag krijgen over hoe hij nieuwe klanten kan werven, terwijl een vrouw zal gevraagd worden hoe ze haar klanten kan behouden. Het lijkt misschien een nuance, maar de impact is enorm: start-ups van vrouwelijke founders haalden tijdens de competitie gemiddeld vijf keer minder kapitaal op. Opmerkelijk is dat dat ander soort vragen zowel van mannen als van vrouwen zelf komt – wat ons meteen bij een volgend obstakel brengt.
Een andere blik en perceptie
Dat obstakel bestaat erin dat vrouwen de zaken vaak vanuit een andere invalshoek benaderen. Meer dan mannen houden ze rekening met allerhande omgevingsfactoren en de langetermijnimpact van beslissingen, en zijn ze dus voorzichtiger. Al te vaak wordt dat nog als een zwakte gezien. Het verklaart mogelijk mee waarom vrouwen zelf ook andere vragen stellen aan vrouwen dan aan mannen: net omdat ze weten hoe moeilijk het is om het te maken als vrouwelijke ondernemer, zijn ze kritischer voor elkaar dan voor mannelijke founders.
Ook perceptie speelt een rol. Daar waar vrouwen die zich assertief opstellen al snel als ‘hard’ of ‘onsympathiek’ gezien worden, wordt diezelfde assertiviteit bij mannen vaak als een deugd of kwaliteit beschouwd. Hierin een balans vinden is voor vrouwen niet altijd eenvoudig, en een uitdaging waarvan mannen zich vaak niet bewust zijn.
Durf
Daarnaast is er nog een andere, heel simpele maar daarom niet minder pertinente verklaring voor de ondervertegenwoordiging van vrouwen: mannen durven gewoon meer. Ze hebben meer zelfvertrouwen, stellen zichzelf minder in vraag en gaan er gewoon voor. Vrouwen kunnen daar een voorbeeld aan nemen, door soms meer lef te tonen, sneller de sprong te wagen en uit te gaan van hun unieke troeven als vrouw. Empathie, langetermijnvisie, het vermogen om verbinding aan te gaan… Het zijn eigenschappen die geen zwaktes zijn maar sterktes, en die in een zakelijke context vaak onderschat worden. Terwijl mijn verhaal met BonMush net de vrucht is van die vrouwelijke sterktes, met een aanpak die gestoeld is op duurzame groei en aandacht voor de bredere impact van beslissingen.
Net daarom kan het voor ondernemende vrouwen een groot verschil maken om te kunnen terugvallen op een ondersteunend netwerk van andere onderneemsters. Zelf heb ik dit sterk ondervonden toen ik vorig jaar deelnam aan Thrive, een netwerkprogramma specifiek voor vrouwelijke ondernemers van Start it @KBC. Deze specifieke ervaringen en uitdagingen kunnen delen met gelijkgestemden, was voor mij niet minder dan een verademing.
12% meer omzet en een 35% hogere ROI
De cijfers geven vrouwen alvast het voordeel: ondanks de structurele uitdagingen, gaande van een gebrek aan rolmodellen tot een ongelijke toegang tot kapitaal, genereren techbedrijven onder leiding van vrouwen volgens een studie van de Kauffman Foundation 12 procent meer omzet dan hun mannelijke concurrenten. Ook cijfers van Start it @KBC, de grootste business accelerator van Europa, geven aan dat techbedrijven onder leiding van vrouwen gemiddeld 35% meer rendement halen. Gendergelijkheid is dus niet louter een ideologische kwestie, maar ook een van duidelijke economische voordelen.
De juiste ondersteuning blijft daarbij cruciaal, met een belangrijke rol voor initiatieven zoals Thrive. Ook gerichte mentorprogramma’s, meer (gender)diverse pitchjury’s, en uiteindelijk meer vrouwelijke rolmodellen, moeten bijdragen tot een inclusiever ondernemersklimaat. Het is maar door de systematische drempels weg te nemen dat we de genderkloof kunnen dichten en echte gelijkheid kunnen creëren. Daar hebben niet alleen vrouwen zelf, maar ook onze bedrijven, economie en samenleving alleen maar bij te winnen.
Who run the world… GIRLS!
Opinie van Caroline Vercauteren, founder & CEO van BonMush
